Boje dekompresyjne

sprzęt nurkowy

---

Boje dekompresyjne używane do odbycia dekompresji oraz oznaczenia miejsca wypłynięcia na powierzchnię. Sygnalizują miejsce nurkowania jednostką pływającym, dzięki czemu mogą one ominąć nurków w bezpiecznej odległości. Boje dekompresyjne pełnią dwie funkcje:

1. sygnalizacyjną - oznacza pozycje nurka oraz umożliwiają komunikację z asystą na powierzchni w trakcie nurkowań dekompresyjnych. Boja odpowiednio oznaczona i opisana pozwala, asyście określić który nurek ma problem i podjąć kroki zaradcze.
2. wypornościową - pozwalają utrzymać właściwą głębokość na przystanku dekompresyjnym.

Możemy boje dzielimy na dwa typy:

1. boja sygnalizacyjna - Surface Marked Bouy (SMB)
2. boja wypornościowa - Lift Bag

SMB to głównie boja sygnalizacyjna, posiada kształt wąskiego rękawa o długości 1,5-2,5m, który wypływając na powierzchnię wody oznakowuje pozycję płetwonurka. Mała średnica boi powoduje jej "spławikowanie" i płetwonurek nie utrzymuje dokładnie głębokości. Wyporność boji wzrasta proporcjonalnie do zanurzenia. Wada ta powoduje, że stosowana jest głównie do nurkowań płytszych, w celu oznaczenia pozycji wynurzającej się grupy, można również wykonać na niej dekompresję ale głównie na płytkich przystankach dekompresyjnych 3-6m, na dłuższą i głębszą dekompresję zdecydowanie polecam Lift Bag. Pojemność boji zależy od jej długości, czym dłuższa boja tym wyporność jest większa. Boje tego typu posiadają wyporność od 15-50l. Boja powinna posiadać system zabezpieczający przed jej opróżnieniem z gazu przy niewłaściwym "wystrzeleniu", nawet jeżeli dojdzie do położenia boji na wodzie. Boja powinna być wiec typu zamkniętego. Napełnić taką boje można przez wężyk inflatora lub przez kaczy dziób (mogą być dwa systemy napełniania lub tylko jeden). Boja zamknięta obowiązkowo musi posiadać zawór nadmiarowy, identyczny jak w BCD, zawór zabezpiecza boję przed rozerwaniem w czasie wynurzania. Najprostsza boja jest rękawem z jednej strony zaślepionym z drugiej strony otwartym, często dodatkowo obciążonym małym odważnikiem od strony otwartego końca. Takich boji nie polecam, niewłaściwe wypuszczenie kończy się ucieczką gazu na powierzchni i opadnięciem boji.

Osobiście używam takiej boji, ale stosuję ja tylko do oznaczania pozycji wynurzenia np. po nurkowaniu w prądzie, lub do wykonania krótkiej dekompresji na głębokości 5m (zgodnie z tabelami PADI). W związku z tym nie stosuję do jej wypuszczenia ani kołowrotka ani szpulki, do boji przymocowana jest płaska taśma o długości 5m zakończona z drugiej strony karabinkiem. Taśma jest włożona do środka boji w taki sposób, że oba końce znajdują się obok siebie, a środek taśmy znajduje się w zaślepionym końcu boji. W przypadku napełniania boji należy jedną ręką trzymać za koniec taśmy z karabinkiem i za koniec boji a drugą napełniać boję z octopusa. Dzięki rozwiązaniu z taśmą unikniemy zakupu kołowrotka i szpulki oraz unikniemy kłopotów z zaplątaniem się linki np. z kołowrotka.

Lift Bag to krótka boja (ok. 60-90 cm) posiada kształt zbliżony do kropli. U podstawy wąski u górę szeroka. Dzięki takiemu kształtowi nawet przy małej zmianie zanurzenia boji znacznie wzrasta jej wyporność, wpływa to szczególnie korzystnie na utrzymywanie stałej głębokości na przystanku dekompresyjnym, nie występuje efekt spławikowania. Baja tego typu jest używana bardzo często do wykonania dekompresji przy głębszych przystankach dekompresyjnych, do jej wypuszczenia niezbędny jest kołowrotek lub szpulka.

Boje dekompresyjne puszczamy przy pomocy szpulki lub kołowrotka (zobacz: strzelanie bojki dekompresyjnej), w zasadzie to szpulka jest standardowym elementom do takiej operacji. Nurek techniczny może mieć kilka szpulek z linka o różnej długości i używać je według potrzeb. Szpulka jest znacznie łatwiejsza w obsłudze i znacznie tańsza, jest również mniejsza od kołowrotka. Więcej budowie, rodzajach, obsłudze i użyciu kołowrotka i szpulki znaleźć można na stronach tematycznych kołowrotek i szpulka.

Podział boi dekompresyjnych ze wzgledu na budowę

1. otwarte (brak zaworu nadmiarowego i wlotowego) - Najprostsze rozwiązanie, ale i najbardziej niezawodne, nie ma co się zepsuć. Dodatkowo dużym atutem jest mała objętość boi po zwinięciu. Rozwiązanie najbardziej polecane.
2. z kaczym dziobem (konieczny zawór nadmiarowy, opcjonalny zawór wlotowy) - tego rozwiązania nie polecam, kaczy dziób raczej wcześniej niż później sklei się i napełnienie boi nie będzie możliwe. Na kursach technicznych widziałem nurków, którzy kaczy dziób rozcinali nożem.
3. zamknięte (konieczny zawór nadmiarowy i wlotowy) - bardzo powszechnie używane rozwiązanie dzięki prostocie napełniania boi z wężyka inflatora. Jeżeli kupujemy taki typ boi zwróćmy uwagę, aby krócieć dolotowy był stalowy, plastikowe bardzo łatwo się wyłamują.

Technika strzelania boi zależy od konstrukcji boi.

1. otwarte - dmuchamy z octopusa lub z kierownicy wydechu automatu oddechowego
2. z kaczym dziobem - dmuchamy z octopusa lub z kierownicy wydechu automatu oddechowego.
3. zamknięte - z dodatkowego węża inflatora. Nie należy do tego celu wypinać węża z inflatora.

Dlaczego kolor boji dekompresyjnej jest ważny?

Boja może być w zasadzie w dowolnym kolorze, oprócz koloru żółtego, który jest zarezerwowany dla boji AWARYJNEJ (ratunkowej). Wiecej znajdziesz na stronie boja awaryjna.

Zamocowanie boi

Mocowanie boji w kieszeni miedzy płytą a plecami nurka. Boja bez zaworu nadmiarowego.

Kieszeń na boję normalną i awaryjną