Tabele dekompresyjne - pojęcia podstawowe

tabele dekompresyjne


  • Nurkowanie dekompresyjne (ang. Decompression Diving) - nurkowanie wymagające zatrzymania się na przystanku lub przystankach dekompresyjnych w celu przeprowadzenia wymaganej dekompresji. Więcej na stronie nurkowanie dekompresyjne.
  • Nurkowanie bezdekompresyjne (ang. No Decompression Diving) - nurkowanie nie wymagające dekompresji w celu wynurzenia. Więcej na stronie nurkowanie bezdekompresyjne.
  • Nurkowanie pierwsze - jeżeli przesycenie tkanek płetwonurka jest zerowe według stosowanych tabel dekompresyjnych tzn. przerwa powierzchniowa była na tyle długa, że nas organizm odsycił się "całkowicie" (ok. 98%)
  • Nurkowanie powtórzeniowe (ang. Repetitive Dive) - nurkowanie, przy którym musimy uwzględnić stopień nasycenia naszych tkanek azotem pozostałym z wcześniejszego nurkowania. Korzystamy z tzw. grupy powtórzeniowej wyrażonej literowo.
  • UWAGA: Wciąż nie wszystko wiadomo o fizjologicznym aspekcie nurkowań powtórzeniowych trwających przez wiele dni z rzędu (wielodniowych), dlatego rozsądne jest planować mniej nurkowań i zredukować ich głębokość na koniec serii nurkowań powtórzeniowych.
  • Nurkowanie wielokrotne - kiedy w danym dniu nurkujemy więcej niż dwa razy. Nie jest zalecane aby nurkować więcej niż trzy razy dziennie.
  • Nurkowanie wielodniowe - prowadzenie nurkowań powtórzeniowych, przez okres co najmniej 3dni.
Zanim zapoznamy się z tabelami dekompresyjnymi musimy zapoznać się z kilkoma pojęciami. Najważniejsze to głębokość nurkowania i czas nurkowania.

Tabela dekompresyjna podaje następujące dane:

profil nurkowania
Podstawowe pojęcia dotyczące nurkowania.

  • głębokość nurkowania - liczona w metrach (lub stopach) wody morskiej. Jest ona zawsze rozumiana jako maksymalna głębokość osiągnięta podczas nurkowania,
  • czas nurkowania(ang. ABT - Actual Bottom Time) - w minutach, liczony od momentu rozpoczęcia zanurzenia do momentu rozpoczęcia wynurzania,
  • całkowity czas nurkowania - liczona w minutach i godzinach od momentu rozpoczęcia nurkowania do jego zakończenia (wartość wpisywano do karty nurkowań),
  • czas dodatkowy - (w minutach) jaki należy dodać do planowanego czasu nurkowania powtórzeniowego aby uwzględnić obecność azotu zalegającego w organizmie po poprzednim nurkowaniu,
  • czas dekompresji - czyli czas pobytu na poszczególnych przystankach dekompresyjnych (w minutach),
  • przystanek bezpieczeństwa - to zatrzymanie się w trakcie wynurzania na głębokości 6-3m na 3 minuty, przystanek ma za zadanie zapewnić dodatkowy czas na odsycenie tkanek a tym samym zwiększyć bezpieczeństwo nurkowania. Taki przystanek nie jest wymagany ze względu na dekompresję. Więcej na stronie przystanek bezpieczeństwa,
  • przystanek dekompresyjny - głębokość na której należy się zatrzymać w celu odbycia dekompresji, przystanki mogą być na różnych głębokościach zależnie od tabeli,
  • pierwszy przystanek dekompresyjny - najgłębiej położony przystanek dekompresyjny dla danego nurkowania,
  • przerwę powierzchniowa (ang. SI - Surface Interval)- czas spędzony na powierzchni w godzinach i minutach - pomiędzy zakończeniem jednego i początkiem następnego nurkowania,
  • prędkość wynurzania (ang. Ascent Time) - zalecana prędkość wynurzania (obecnie zaleca się aby prędkość wynurzania nie była większa od 9-10m/min),
  • limit bezdekompresyjny (ang. NDL - No Decompression Limit) - maksymalny czas jaki można spędzić na danej głębokości bez konieczności wykonywania przystanków dekompresyjnych w trakcie wynurzania,
  • grupa ciśnieniowa (ang. PG - Pressure Group) - wyrażenie nasycenia azotem w postaci liter alfabetu. Czym większe nasycenie azotem tym dalsza litera alfabetu – najmniejsze nasycenie azotem oznaczane jest literą A, a największe literą Z. Bardzo ważne – grupy ciśnieniowe nie są zgodne między tabelami różnych federacji nurkowych – dlatego nie można zmieniać tabel przy nurkowaniach powtórzeniowych. Inna sytuacja występuje, kiedy dana federacja ma tabele na różne wysokości nad poziomem morza lub na różne mieszanki nitroksowe – zmiana tabel jest możliwa (zawsze sprawdźmy to w instrukcji tabel),
  • współczynnik powtórzeniowy lub grupa powtórzeniowa - to samo co grupa ciśnieniowa,
  • azot resztkowy (ang. Residual Nitrogen) - poziom azotu w organizmie wyższy od normalnego, pozostałość po nasyceniu się azotem w trakcie nurkowania. Kiedy kończymy nurkowanie, nasycenie azotem naszych tkanek jest większe niż przed nurkowaniem. Musi upłynąć często wiele godzin, aby nasze tkanki odsyciły się do poziomu powierzchniowego,
  • wysokość nad poziomem morza - wysokość dla jakiej opracowana jest tabela,
  • czas po którym można lecieć samolotem - czas po którym można lecieć samolotem bez narażania się na ryzyko wystąpienia choroby dekompresyjnej,

Ze względów praktycznych tabele dekompresyjne nie podają wszystkich potencjalnych kombinacji czasów i głębokości nurkowania, przyjęto więc następujące zasady wyboru parametrów nurkowania z tabeli:

  • głębokość nurkowania - rzeczywista głębokość nurkowania jeżeli tabela ją podaje lub najbliższa większa (zawsze większa a nie mniejsza),
  • czas nurkowania - rzeczywisty czas nurkowania dla wybranej głębokość (jeżeli tabela go podaje) lub najbliższy dłuższy.

Ogólne zasady bezpieczeństwa dla tabel

  1. Nie można planować nurkowania o parametrach (czas i głębokość) wykraczających poza zakres podany w posiadanych tabelach dekompresyjnych.
  2. Nie wolno wykonywać żadnych interpolacji tabel dekompresyjnych
  3. Wynurzaj się z prędkością zalecana przez tabele.
  4. Położenie (wysokość) zbiornika nad poziomem morza, a raczej panujące tam ciśnienie atmosferyczne, ma także wpływ na przebieg dekompresji. W związku z tym zaprojektowano tabele przeznaczone do nurkowania na różnych wysokościach n.p.m. Są one nazywane odpowiednio tabelami nizinnymi, wyżynnymi i górskimi. Tabele wyżynne wykazują ostrzejsze reżimy dekompresji niż tabele nizinne, a tabele górskie są bardziej rygorystyczne niż tabele wyżynne.
  5. Nurkując na nizinach możesz skorzystać również z tabel górskich lub wyżynnych. Wykonasz w ten sposób dekompresję o zaostrzonym reżimie. Stosowanie tabel powyżej zakresu wysokości n.p.m., dla którego są opracowane jest niedopuszczalne.
  6. Staraj się nie nurkować więcej niż 2 razy dziennie
  7. Gdy nurkujesz dwa razy dziennie zacznij od nurkowania na większą głębokość. (preferowane ze względów fizjologicznych, twoja dekompresja będzie również mniejsza).
  8. Jeżeli nurkujesz przez kilka dni pod rząd, pamiętaj o dniu przerwy (odsycenie organizmu) po każdych 3-4 dniach nurkowych.
  9. Jeżeli czas przerwy na powierzchni pomiędzy dwoma nurkowaniami przekracza największy czas po prawej stronie "tabeli przerw na powierzchni", następne nurkowanie jest uznawane jako pierwsze (czas dodatkowy wynosi 0 minut).