Kurs Enriched Air Diver »

Kurs specjalista sprzętowy »

Kurs podstawowy OWD »

Previous Next

Skafander suchy

sprzęt nurkowy

Najcieplejszy rodzaj skafandrów nurkowych. Odizolowuje większą część ciała nurku od wody. Właściwości cieplne skafandra zależą od rodzaju materiału z jakiego wykonany jest skafander i zastosowanego ocieplacza. Używany jest do nurkowania w zimnych wodach, oraz nurkowanie głębokie. Wspaniale sprawdzają się również w trakcie nurkowań, przy których temperatura powietrza jak i wody jest niska, jak np. nurkowanie podlodowe. Można powiedzieć, że jeżeli posiadamy suchy skafander sezon nurkowy nigdy się nie kończy. Instruktorzy nurkowania to grupa nurków najczęściej korzystająca z takiego rozwiązania.

Skafander membranowy

Budowa skafandra suchego

Składają się z:

1. powłoki - powłoka skafandra decyduje o jego rodzaju, pozostałe elementy są identyczne. Skafandry dzielimy na takie których materiał zmienia swój wypór wraz ze wzrostem ciśnienia (głębokości nurkowania) i na takie których materiał nie zmienia swego wyporu :
• Zmieniające - zwane neoprenowymi - wykonane z materiału, który zapewnia wstępne docieplenie ciała płetwonurka
  • neoprenu - spieniona guma wypełniona małymi zamkniętymi pęcherzykami. Pęcherzyki, wypełnione są z kolei, gazem o małej przewodności cieplnej, powietrzem, azotem lub argonem.
  • crash neoprenu - (sprasowany neopren) neopren który dzięki specjalnej obróbce posiada taką samą izolację cieplną jak zwykły neopren przy mniejszej grubości. Dzięki temu, możemy zabierać na nurkowanie mniej balastu. Dodatkowo w mniejszym stopniu zmienia pływalność wraz z głębokością (ze wzrostem ciśnienia) niż zwykły neopren.
• Nie zmieniające potocznie nazywane membranowe - wykonane z materiału którego właściwości izolacyjne są znikome
  • trilaminat - trójwarstwowy materiał stosowany w skafandrach suchych
  • guma wulkanizowana - stosowana jako materiał skafandrów suchych przeznaczonych do prac podwodnych
2. butów połączonych ze skafandrem
3. uszczelnienia na nadgarstkach - manszet, lub pierścieni do zamocowania suchych rękawic
4. uszczelnienia na szyi - kryzy szyjnej
5. wodoszczelnego zamka
6. zaworu dolotowego (dodawczego) oraz zaworu upustowego.

Dodatkowo, aby ochrona w skafandrze była pełna niezbędna jest bielizna i ocieplacz. Bieliznę jak i ocieplacz wkładamy pod skafander. Grubość ocieplacza zależy od rodzaju skafandra i i temperatury wody. Czym woda zimniejsza i skafander cieńszy, ocieplacz powinien być grubszy. Właściwy dobór ocieplacza to bardzo istotny element. Nie ma nic gorszego jak zmarznąć w skafandrze suchym.

Poniżej zamieszczam zdjęcia wraz z opisem skafandra neoprenowego oraz skafandra membranowego

Dodatkowo aby w skafandrze czuć się komfortowo należy posiadać odpowiednią:

• bieliznę i ocieplacz
• rękawice

Technika pływania w skafandrze suchym istnieją dwie techniki, zupełnie inaczej nazywane ale generalnie niewiele się różniące, przynamniej wtedy, kiedy są stosowane prawidło. Nieprawidłowa technika może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji podczas nurkowania, szczególnie w technice nazwanej rec.

To jaki typ skafandra powinieneś wybrać zależy od indywidualnych potrzeb, mam nadzieję że ta strona Ci w tym pomoże

Skafander suchy składa się:

Butów

Buty są zawsze połączone na stałe z materiałem skafandra. Mogą być:

1. W skafandrach membranowych
• kalosz bez ocieplenia (najczęściej stosowane) zaletą takiego rozwiązania jest łatwość suszenia, wadą potrzeba ubierania odpowiedniego ocieplenia stopy. Jako dodatkowe ocieplenie stosuje się rozwiązania firmowe lub skarpety neoprenowe (najlepiej 5mm) lub najtańsze rozwiązanie tzn. trzy grube skarpetki (z polaru lub wełny). Takie rozwiązanie posiada również twardą podeszwę umożliwiającą bezpośrednie stykanie się z podłożem
• kalosz z ociepleniem - rozwiązanie jak wyżej, z tą różnicą, że wewnątrz buta znajduje się neoprenowe ocieplenie. Wygodne ale powstaje problem z suszeniem szczególnie gdy często nurkujemy.
2. W skafandrach neoprenowych
• neoprenowy but z twardą podeszwą
• neoprenowy but bez podeszwy . Rozwiązanie bardzo rzadko stosowane, wymagane dodatkowe buty do chodzenia.

Uszczelnienie nadgarstków - manszety

Uszczelnienie nadgarstków chroni skafander przed dostaniem się wody do środka. Powszechnie stosowane są manszety lateksowe. Spotkać można skafandry z uszczelnieniem neoprenowym lub lateksowym.
Jednak najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie specjalnych pierścieni, umożliwiających podłączenie lateksowych rękawic. Na zdjęciu poniżej znajduje się uszczelnienie lateksowe.
Do zabezpieczenia rąk stosuje się różnego rodzaju rozwiązania mocowania rękawic, najlepsze rozwiązanie to patent z rękawicami suchymi wkładanymi na wcisk.

Kryza szyjna

na zdjęciu kryza lateksowa typu butelkowego

Bardzo ważny element naszego skafandra, zadaniem kryzy szyjnej jest uszczelnienie górnej części suchego skafandra, z jednej strony przed dostawaniem się wody do środka z drugiej stron przed ucieczką gazu ze skafandra, stosuje się kryzy:

• lateksowe
• neoprenowe

Można zadać pytanie która lepsza? Najczęściej stosowane jest kryza lateksowa, zapewnia właściwą szczelność, jest prosta w ubieraniu i zdejmowaniu. Wady:

1. zerowe właściwości izolacyjne, nie chroni szyi przed zimnem, może to przeszkadzać przy nurkowaniu w zimnej wodzie (koło 0C). Producenci aby usunąć ten mankament wklejają w skafander kołnierz neoprenowy. Kołnierz może utrudniać prawidłowe ułożenie kryzy na szyi.
2. Mała trwałość, zależnie od intensywności używania kryza lateksowa musi być wymieniana częściej niż neoprenowa. W skafandrach naprawdę intensywnie używanych wymiana musi być prowadzona praktycznie co roku, w skafandrach używanych okazjonalnie ten okres wydłuża się od 5-10lat (zależy od samej kryzy jak i sposobu przechowywania),
3. Potrzeba talkowania przed ubraniem,
4. Uszkodzenie kryzy np. paznokciem, czy rozerwanie w trakcie ubierania musi skończyć się jej wymianą, kryzy lateksowej nie da się skleić. Wymiana odbywa się przeważnie u producenta, ponosimy koszty nowej kryzy, wklejenia i przesłania tam i z powrotem.
5. Mała odporność na kosmetyki, kremy i olejki do opalania. Przed nurkowaniem nie powinno się szyi niczym smarować

Kryza neoprenowa stosowana jest rzadziej, mimo że teoretycznie jest lepsza. Posiada większość trwałość, nieporównywalnie większe niż przy lateksowej właściwości izolacyjne, założenie i zdjęcie nie stanowi problemu, w przypadku uszkodzenia naprawa jest bardzo prosta, można to zrobić samodzielnie Wady:

1. Wymaga podwinięcia do środka przy zakładaniu, nie jest to żaden problem, ale musimy o tym pamiętać
2. Powinna być szyta na zamówienie,
3. Zbyt krótka lub zbyt szeroka, może cieknąć przy odchylaniu głowy do tyły. Ważne dla osób z cienka szyją. Kryzy szyte na zamówienie nie ma tych wad.
4. Nie zawsze oferowana przez producentów skafandrów, skafander z crash neoprenu może mieć ją w standardzie, skafander z trilaminatu praktycznie nie.

Podsumowując: kryza lateksowa jest bardzo dobra, neoprenowa jeszcze lepsza. Jaka jest różnica w cenie? Powiem szczerze nie wiem. Kto wkleja kryzy neoprenowe (oprócz Gałacha) też nie wiem.

Obecnie nurkuję z kryzą lateksową i chwalę sobie takie rozwiązanie. Kryza nie jest najważniejszym elementem decydującym o wyborze skafandra i w większości przypadków nie mamy na to wpływu jaka ona będzie, czy lateksowa czy neoprenowa. To producent skafandra zadecydował za nas. Jeżeli jesteśmy niezadowoleni zawsze rodzaj kryzy możemy zmienić.

Zamek skafandra suchego

stosowane zamki zapewniają 100% szczelność, posiadają specjalną konstrukcję. Są mało odporne na uszkodzenia mechaniczne wywołane złą eksploatacją czy przechowywaniem. Zamki posiadają różną długość zależnie od miejsca w którym się znajdują. Zamki krótkie posiadają większe ząbki co dodatkowo zwiększa ich wytrzymałość.

Zamontowanie zamka

1. na plecach od ramienia do ramienia (najczęściej stosowane rozwiązanie)
2. na brzuchu po przekątnej
3. na brzuchu, zamek zaczyna się na wysokości pasa, biegnie pionowo do góry, zawija się za szyją i ponownie schodzi w dół do połowy klatki piersiowej
4. na kroczu, zamek zaczyna się na piersi, biegnie przez krocze i kończy się na plecach

Stosowane są również krótkie zamki 20cm tzw. fizjologiczne umieszczone w okolicy krocza.

O zamek należy dbać.

Powinien być co kilka nurkowań smarowany odpowiednim smarem (parafiną). Chrońmy go przed zabrudzeniem piaskiem czy błotem, a gdy to nastąpi przed użyciem należy wszystkie zabrudzenia usunąć (np. szczoteczką do zębów lub zmyć wodą). Po nurkowaniu w słonej wodzie należy przepłukać wodą słodką.

Zawory w skafandrze suchym

W suchych skafandrach stosuje się dwa rodzaje zaworów:

zawór dodawczy - służy do napełniania skafandra, montowane na środku klatki piersiowej lub po lewej stronie skafandra, powyżej pasa. Zawór dodawczy posiada wejście do którego podłącza się wąż średniego ciśnienia połączony z pierwszym stopniem automatu. Wejście w zaworze ma identyczną końcówkę jak ta w inflatorze - więc węże są zamienne (uwaga: kiedyś stosowano inne końcówki, i wtedy należy stosować inny inflator). Zawór może byś obrotowo co pozwala na łatwiejsze podłączenie wężyka. Zawór taki (przynajmniej firmy Apeks) posiada wydatek większy niż większość inflatorów w jackecie dlatego pozwala bardzo sprawnie dopompowywać skafander. Pamiętać należy, aby w zimnej wodzie powietrze do skafandra dodawać powoli, krótkie dmuchnięcia zapobiegną zamarznięciu zaworu lub pierwszego stopnia automatu.

zawór upustowy - służy do opróżniania skafandra, działa automatycznie po przekroczeniu wartości zadanego ciśnienia w skafandrze lub po naciśnięciu ręką. Przez odpowiednie ustawienie zaworu można regulować wartość ciśnienia w skafandrze. Dokonuje się tego przez obrót zaworu, ruch w prawo powoduje zwiększenie ciśnienia, ruch w lewo zmniejszenie. Przy odpowiednim ustawieniu umożliwia automatyczne upuszczanie, przy wynurzaniu, gdy ciśnienie w skafandrze przekroczy zadane ciśnienie.
Należy zwrócić uwagę że przedstawiony zawór (firmy Apeks) posiada na obwodzie żebrowania dla łatwiejszej manipulacji. Zawór tego typu można obrócić max o prawie 1,5 obrotu. Odpowiednie ustawienie zaworu w trakcie nurkowania jest bardzo ważne.

Standardowo stosuje się po jednym zaworze każdego typu, w sprzęcie do nurkowań nietypowych, zaworów może być więcej, oraz mogą być umieszczone w miejscach nietypowych. Jeżeli występują problemy z zaworem nadmiarowym lub upustowym należy je oddać do serwisu lub kupić nowe. Jeżeli chcesz wiedzieć więcej o budowie, konserwacji i naprawie zaworów w skafandrze suchym zaglądnij na stronę serwis zaworów w skafandrze suchym.

Kaptur (głowa)

chroni głowę nurka przed zimnem. Stosuje się następujące rozwiązania:

1. Neoprenowa głowa połączone na stałe z skafandrem:
   • zalety:
     • nie zapomnimy na nurkowanie
   • wady:
     • trudności przy zakładaniu i zdejmowaniu kaptura,
     • trudności przy wywijaniu kryzy szyjnej,
     • średnia grubość materiału z którego jest wykonany kaptur
     • złe dopasowanie do głowy (aby dała się założyć musi posiadać pewien luz)
2. Neoprenowa głowa nie połączona z skafandrem:
   • zalety:
     • łatwość zakładania
     • łatwość wywijania kryzy szyjnej
     • duża grubość neoprenu 7mm
     • bardzo dobre dopasowanie do głowy
     • Możliwość zmiany "głowy" przed nurkowaniem
   • wady
     • można zapomnieć na nurkowanie
3. Cienki lateks połączony z skafandrem, pod który wkładamy właściwe ocieplenie głowy, wykonane z materiału izolacyjnego. Rozwiązanie stosowane w skafandrach "Viking" szczególnie polecane do pełnej maski (pełne odizolowanie od wody
   • zalety:
     • łatwość zakładania
     • łatwość suszenia
   • wady
     • mała odporność na uszkodzenia mechaniczne,
     • brak ocieplenia na szyi (przy wejściu do wody bardzo nieprzyjemne uczucie)
     • można zapomnieć wkładki ocieplającej co praktycznie uniemożliwia nurkowanie

Osobiście jestem zwolennikiem głowy nie połączonej z skafandrem. Miałem przyjemność nurkować we wszystkich rozwiązaniach, w kolejności odwrotnej niż przedstawiona powyżej, a więc zacząłem od głowy lateksowej, pomęczyłem się z głową połączoną ze skafandrem a obecnie nurkuję na głowie nie połączonej ze skafandrem. Od razu pragnę wyjaśnić że wszystkie rozwiązania nie są szczelne, woda dostaje się pod "głowę" a o ich właściwościach izolacyjnych decyduje grubość neoprenu i stopień dopasowania. Rozwiązanie lateksowe jest rzadko używane, praktycznie mamy do czynienia z dwoma pierwszymi przypadkami.